САРАПТАМАЛЫҚ КЕҢЕС
2017 жылғы 30 наурызда "Республикалық электрондық денсаулық сақтау орталығы" ШЖҚ РМК базасында мүдделі өкілдердің (52 Қазақстандық IT-компаниялар) қатысуымен Сараптамалық кеңестің бірінші отырысы өтті ( ҚР Денсаулық сақтау министрі Е.А. Біртановтың 2017 жылғы 14 ақпандағы Хаттамалық тапсырмасына сәйкес құрылған). Кеңес it-компанияның Денсаулық сақтау желісінің объектілерімен және оның инфрақұрылымымен өзара іс-қимыл мәселелерін талқылау жөніндегі ашық диалог алаңы болуға арналған, сараптамалық кеңестің консультативтік-кеңесші функциялары сондай-ақ тиімді ақпараттандыру үшін денсаулық сақтау саласының қолданыстағы НҚА-сын жетілдіру және оңтайландыру жөнінде ұсыныстар әзірлеуге арналған.
Электрондық денсаулық сақтау саласындағы сараптамалық кеңес - Қазақстан Республикасының денсаулық сақтауды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған "Денсаулық" мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде Қазақстан Республикасында денсаулық сақтауды ақпараттандыруды одан әрі дамыту мәселелері жөніндегі кеңестің қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Е.А.Біртановтың 2017 жылғы 14 ақпандағы тапсырмасы бойынша (хаттамалық тапсырманың 3.4-тармағы) құрылды.
4 отырыс өткізілді.
Денсаулық сақтау саласындағы IT-компаниялар СК қатысушылары ретінде мәлімдеген компанияның 60-қа жуығы компанияның 15-20-сына белсенді қатысады.
СК жұмыс істеген уақыт ішінде ҚР ДСМ қарауына мынадай сындарлы ұсыныстар енгізілді: электрондық форматта бастапқы медициналық құжаттаманың есептік-есептік нысандарын жүргізу, денсаулық сақтау ұйымдары медициналық ақпараттық жүйелерді пайдалану кезінде тартылған компьютерлік техника мен серверлік жабдыққа қойылатын минималды талаптар, МАЖ-ға қойылатын минималды талаптар және т. б
СК сындарлы ұсыныстары мен ұсынымдарын ескере отырып, сондай-ақ СК осы кеңестерінің жұмысын регламенттеу мақсатында ҚР ДСМ жанындағы кеңесші орган ретінде денсаулық сақтау министрінің "Денсаулық сақтауды цифрландыру жөніндегі комиссияны құру туралы" 2018 жылғы 27 шілдедегі № 460 бұйрығы әзірленіп, бекітілді, комиссияның ережесі мен құрамы да осы бұйрықпен қосымша түрінде бекітілді.
Сонымен қатар, енгізілетін МАЖ функционалдығы мен сапасын бағалау үшін МАЖ-ға қойылатын ең төменгі және базалық талаптар бөлігінде медициналық ақпараттық жүйелерге қойылатын ең төменгі функционалдық талаптарға қатысты мәселелер күн тәртібіне шығарылды. Салалық сообщества-қоғамдастықтан түсетін сындарлы ұсыныстарды министрлік қолданыстағы НҚА шеңберінде бірлесіп қарайды және іске асырады.
Электрондық денсаулық сақтау саласындағы сараптамалық кеңес - Қазақстан Республикасының денсаулық сақтауды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған "Денсаулық" мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде Қазақстан Республикасында денсаулық сақтауды ақпараттандыруды одан әрі дамыту мәселелері жөніндегі кеңестің қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Е.А.Біртановтың 2017 жылғы 14 ақпандағы тапсырмасы бойынша (хаттамалық тапсырманың 3.4-тармағы) құрылды.
4 отырыс өткізілді.
Денсаулық сақтау саласындағы IT-компаниялар СК қатысушылары ретінде мәлімдеген компанияның 60-қа жуығы компанияның 15-20-сына белсенді қатысады.
СК жұмыс істеген уақыт ішінде ҚР ДСМ қарауына мынадай сындарлы ұсыныстар енгізілді: электрондық форматта бастапқы медициналық құжаттаманың есептік-есептік нысандарын жүргізу, денсаулық сақтау ұйымдары медициналық ақпараттық жүйелерді пайдалану кезінде тартылған компьютерлік техника мен серверлік жабдыққа қойылатын минималды талаптар, МАЖ-ға қойылатын минималды талаптар және т. б
СК сындарлы ұсыныстары мен ұсынымдарын ескере отырып, сондай-ақ СК осы кеңестерінің жұмысын регламенттеу мақсатында ҚР ДСМ жанындағы кеңесші орган ретінде денсаулық сақтау министрінің "Денсаулық сақтауды цифрландыру жөніндегі комиссияны құру туралы" 2018 жылғы 27 шілдедегі № 460 бұйрығы әзірленіп, бекітілді, комиссияның ережесі мен құрамы да осы бұйрықпен қосымша түрінде бекітілді.
Сонымен қатар, енгізілетін МАЖ функционалдығы мен сапасын бағалау үшін МАЖ-ға қойылатын ең төменгі және базалық талаптар бөлігінде медициналық ақпараттық жүйелерге қойылатын ең төменгі функционалдық талаптарға қатысты мәселелер күн тәртібіне шығарылды. Салалық сообщества-қоғамдастықтан түсетін сындарлы ұсыныстарды министрлік қолданыстағы НҚА шеңберінде бірлесіп қарайды және іске асырады.
МИССИЯ
Барлық қажетті ресурстарды (адами, қаржылық, сараптамалық және т.б.), артефактілерді (архитектуралар, құжаттар және т. б.), жабдықтар мен бағдарламалық құралдарды, заңнамалық және саяси бастамаларды, оқыту іс-шараларын және ҚР Денсаулық сақтаудың жоғарыда көрсетілген көзқарасына қол жеткізуге мүмкіндік беретін басқа да тетіктерді қамтамасыз ету арқылы медициналық қызметтердің сапасын арттыруға және халықтың денсаулығын нығайтуға ықпал ету.
ТАПСЫРМАЛАР
"Саламатты Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасының бағыттарын және "Қазақстан-2050 Стратегиясынан" Денсаулық сақтау үшін негізгі басымдықтарды ескере отырып келтірілген Денсаулық сақтау жүйесінің басым қажеттіліктерін талдау негізінде мынадай негізгі міндеттерді тұжырымдауға болады:
- клиникалық (медициналық) шешімдер қабылдау процесіне жәрдемдесу;
- медициналық қателерді азайту;
- медициналық көмек көрсетудің қолжетімділігін арттыру және үздіксіздігін жетілдіру;
- медициналық қызметтердің сапасын арттыру;
- қабылданатын саяси, басқарушылық және қаржылық шешімдердің сапасы мен тиімділігін жақсарту;
- денсаулық сақтау саласындағы үздіксіз кәсіби даму үшін жағдайларды қамтамасыз ету;
- халықтың өз денсаулығы туралы ақпаратқа және олардың құпиялылығы мәселелерін басқаруға қолжетімділігін арттыру;
- денсаулық сақтаудағы инвестициялар мен операциялық шығыстардың рентабельділігі мен тиімділігін арттыру.
КӨЗҚАРАСҚА ҚОЛ ЖЕТКІЗУ
"Саламатты Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасының бағыттарын және "Қазақстан-2050 Стратегиясынан" Денсаулық сақтау үшін негізгі басымдықтарды ескере отырып келтірілген Денсаулық сақтау жүйесінің басым қажеттіліктерін талдау негізінде мынадай негізгі міндеттерді тұжырымдауға болады:
1-жетістік - ҚРЭДС қатысушылары Е-денсаулық сақтауды дамытуға және жақсартуға тығыз қатысады.
2-жетістік - Денсаулық сақтау саласына қатысушылар ақпараттық жүйелер мен электрондық қызметтер арқылы өздерінің басым бизнес-процестерін автоматтандырылған қолдауға ие.
3-жетістік - КРЭДС-ның барлық мүдделі тараптары жоғары жылдамдықты және қорғалған деректер желісі арқылы Е-Денсаулық сақтау жүйелері мен медициналық электрондық қызметтерге қол жеткізе алады.
4-жетістік - Денсаулық сақтау қағазсыз технологияларды қолдану арқылы жұмыс істейді.
5-жетістік - Медициналық деректер елдің кез келген жерінен және пациент қызмет алатын кез келген медициналық ұйымнан қол жетімді.
6-жетістік - Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі өзекті және шынайы статистикалық деректер негізінде автоматты түрде есептелген индикаторларға негізделе отырып, басқарушылық және саяси шешімдер қабылдайды.
7-жетістік - Қазақстан Республикасының электрондық денсаулық сақтау кеңістігі барлық аспектілерде интероперабельді және Е-Денсаулық сақтау қатысушыларына сапалы және тиімді медициналық қызметтер көрсетуге мүмкіндік береді.
1-жетістік - ҚРЭДС қатысушылары Е-денсаулық сақтауды дамытуға және жақсартуға тығыз қатысады.
2-жетістік - Денсаулық сақтау саласына қатысушылар ақпараттық жүйелер мен электрондық қызметтер арқылы өздерінің басым бизнес-процестерін автоматтандырылған қолдауға ие.
3-жетістік - КРЭДС-ның барлық мүдделі тараптары жоғары жылдамдықты және қорғалған деректер желісі арқылы Е-Денсаулық сақтау жүйелері мен медициналық электрондық қызметтерге қол жеткізе алады.
4-жетістік - Денсаулық сақтау қағазсыз технологияларды қолдану арқылы жұмыс істейді.
5-жетістік - Медициналық деректер елдің кез келген жерінен және пациент қызмет алатын кез келген медициналық ұйымнан қол жетімді.
6-жетістік - Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі өзекті және шынайы статистикалық деректер негізінде автоматты түрде есептелген индикаторларға негізделе отырып, басқарушылық және саяси шешімдер қабылдайды.
7-жетістік - Қазақстан Республикасының электрондық денсаулық сақтау кеңістігі барлық аспектілерде интероперабельді және Е-Денсаулық сақтау қатысушыларына сапалы және тиімді медициналық қызметтер көрсетуге мүмкіндік береді.
АҚПАРАТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК
Көптеген қолданыстағы жүйелер қауіпсіздік талаптарына өте жоғары деңгейде сәйкес келеді. Алайда, бұл талаптар үзінді болып табылады және жүйеден жүйеге ауысады. Жүйелердің жақсы қорғалуы стандарттардан гөрі әзірлеушілердің еңбегі болып табылады, өйткені ақпараттық қауіпсіздік (АҚ) туралы бірыңғай көзқарас жоқ. Осыған байланысты ҚР Е-Денсаулық сақтау шеңберінде АҚ талаптары бойынша бірыңғай Регламент әзірленетін болады. Тендерлік құжаттарда осы Регламентке сілтеме жасалады және ол ҚР Е-денсаулық сақтаудың барлық жүйелері үшін міндетті болады. Бұл сапаны жақсартады және АҚ-ны біріктіруге әкеледі. Регламентті әзірлеу кезінде АКТ қауіпсіздігі жөніндегі мамандар да, жеткізушілер де, жүйелерді әзірлеушілер де тартылатын болады.
Бұл регламент мынадай заңнамалық актілердің талаптарын (кем дегенде) ескеретін болады:
Сондай-ақ, бүгінгі күні жоқ, бірақ жүйелердің жұмыс істеуі үшін өмірлік маңызы бар бірқатар басқа ережелер әзірленетін болады:
Бұл регламент мынадай заңнамалық актілердің талаптарын (кем дегенде) ескеретін болады:
- "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі ҚР Кодексі;
- "Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздігі туралы"2012 жылғы 6 қаңтардағы ҚР Заңы;
- "2016 жылға дейінгі ҚР ақпараттық қауіпсіздік тұжырымдамасы туралы" ҚР Президентінің 2011 жылғы 14 қарашадағы № 174 Жарлығы.
Сондай-ақ, бүгінгі күні жоқ, бірақ жүйелердің жұмыс істеуі үшін өмірлік маңызы бар бірқатар басқа ережелер әзірленетін болады:
- ҚР Е-Денсаулық сақтау шеңберінде электрондық мұрағаттарды басқару регламенті;
- ҚР Е-Денсаулық сақтау кеңістігінде қолданылатын барлық Ақпараттық жүйелер мен қосымшалар үшін пайдалану регламенттері.